Niebezpieczeństwa przejścia na transakcje cyfrowe

Pan Adam Glapiński, Prezes NBP, publicznie skrytykował politykę banków komercyjnych, pragnących skłonić Polaków do przejścia na obrót bezgotówkowy. Zwrócił uwagę na zmniejszanie liczby bankomatów oraz zamykanie oddziałów oferujących obsługę gotówkową. Upomniał się o wolność wyboru Polaków „w obszarze zarządzania ich osobistymi finansami”. To bardzo ważne stwierdzenie. Ale można znaleźć więcej argumentów. Banki komercyjne chętnie powołują się na „trend ogólnoświatowy” oraz na fakt, iż „Szwecja już przeszła na obrót bezgotówkowy”. Nie będę się tu odnosił do „trendów światowych”. Ale warto odnotować, iż Szwecja nie ma konstytucyjnie określonej waluty, a zatem również obowiązku jej przyjmowania w transakcjach i prawa do jej żądania jako zapłaty za dobra i usługi oraz do wpłaty i wypłaty własnych środków klienta do banku. W Polsce takie prawo i obowiązek są zagwarantowane. Odmowa przyjęcia gotówki lub wypłaty w tej formie jest bardzo wątpliwa pod względem prawnym. Problemem też jest utrata pieniędzy w takim obrocie „munduru narodowego. Wprawdzie złoty nadal jest złotym, ale występuje w formie ciągu cyfr. Nasze banknoty (a także i bilon) spełniają ważną rolę społeczną: utrwalają u wszystkich, którzy wezmą ją do ręki wizerunek naszego Godła Państwowego, wizerunek Postaci ważnych w historii naszego Narodu i – okazjonalnie – ważne wydarzenia w naszej historii. Jest jednak jeszcze jeden bardzo zasadniczy powód: zakupy dokonywane gotówką są „anonimowe”, nie ujawniają tożsamości nabywcy. Transakcja bezgotówkowa pozostawia wyraźny ślad: kto, kiedy, ile, na co? Po jakimś czasie bank (i zapewne jakiś upoważniony urzędnik w banku i kto wie, gdzie jeszcze) będzie o posiadaczu konta więcej niż on sam. Bo przecież na tej podstawie może zamówić wykonanie profesjonalnego profilu nabywcy. I gdzie wówczas nasze prawo do prywatności? A potem – do wolności?

Jerzy: https://jerzykropiwnicki.wordpress.com/

1 lutego 2021