Józef Piłsudski złożył dymisję przed Bitwą Warszawską

Czasem na marginesie relacji o Bitwie Warszawskiej pojawia się informacja o złożeniu przez Józefa Piłsudskiego dymisji na piśmie z obu funkcji: Naczelnika Państwa i Wodza Naczelnego. Informacja ta najczęściej pojawia się w komentarzach osób niechętnych Piłsudskiemu. Dodają oni – zgodnie z prawdą – że Premier Rządu Wincenty Witos, który to pismo otrzymał, „po prostu” schował je do szuflady biurka i szufladę zamknął na klucz. Józef Piłsudski wyjechał na front. Bardziej uczciwi historycy opisują okoliczności owego zaskakującego czynu Naczelnika. W tamtym czasie rządy Europy Zachodniej nie doceniały niebezpieczeństwa bolszewizmu. Premier Wielkiej Brytanii sir Lloyd George demonstrował przyjacielski stosunek do Związku Sowieckiego Delegację rządu bolszewickiego przyjął z zaskakującą (nawet członków tej delegacji) życzliwością, a nawet serdecznością. Za winnych konfliktu uważał Polaków, a Józefa Piłsudskiego za główną przeszkodę w „uczciwym” rozwiązaniu konfliktu. Miało polegać na przyjęciu warunków sowieckich, ale też na powstrzymaniu się Czerwonej Armii od zajęcia Warszawy. Dla szefa Rządu Anglii (występującego w tym względzie wspólnie z władzami Francji) sprawiedliwe granice Polski to były – w ogólnym zarysie – granice Królestwa Kongresowego. Polskie władze otrzymały sugestię, że Józef Piłsudski mógłby zachować stanowisko cywilne Naczelnika Państwa, ale powinien zostać pozbawiony naczelnego dowództwa nad wojskiem. Józef Piłsudski odrzucił tę „propozycję” zachodniego mocarstwa. Stwierdził, iż jeśli będzie taka konieczność, to powinien być odsunięty od obu funkcji. I tej treści rezygnację 12.sierpnia złożył na ręce Premiera – do wykorzystania „w stosownej chwili”. I wyruszył na front. Było to upoważnienie do odwołania go nie tylko w przypadku klęski i konieczności przyjęcia misji pojednawczej Ententy, ale nawet niezwłocznie, przed bitwą. Witos z tej możliwości nie skorzystał. Niewątpliwie był mężem stanu.

Jerzy: