PRO MEMORIA – rtm. Witold Pilecki II

Przyszedł rok 1939 i wojna. Witold Pilecki został zmobilizowany 26 sierpnia 1939 roku w ramach 19 Dywizji Piechoty pod dowództwem gen. bryg. Józefa Kwaciszewskiego, którą skierowano w okolice Piotrkowa Trybunalskiego do osłony szosy Piotrków – Tomaszów Mazowiecki. W nocy z 5na 6 września niemieckie natarcie 1 Dywizji Pancernej rozbiło polską dywizję. Dowodzony przez Pileckiego szwadron ułanów, rozbity został przez Niemców podczas ciężkich walk pod Wolborzem. Rozproszeni żołnierze, wśród których był także Pilecki, po przejściu Wisły włączyli się w szeregi odtwarzanej 41 Dywizji Piechoty Rezerwy.

Po agresji dokonanej przez Związek Radziecki na Polskę w dniu 17 września 1939 roku, Pilecki przedarł się do Warszawy. W listopadzie rozpoczął z mjr Janem Włodarkiewiczem organizowanie jednej z pierwszych organizacji konspiracyjnych pod nazwą Tajna Armia Polska. Była to organizacja oficerów zawodowych WP i ziemian, o profilu narodowo-katolickim. Mjr Jan Włodarkiewicz został jej Komendantem, ppor. Witold Pilecki inspektorem organizacyjnym, ppłk "Stefan" Władysław Surmacki szefem sztabu. TAP sięgała poza Warszawę, do Siedlec, Lublina, Radomia i Krakowa. W 1940 roku liczyła prawdopodobnie ok. 8000 zaprzysiężonych członków, posiadała kilkanaście karabinów maszynowych, kilka rusznic przeciwpancernych i ok. 4000 karabinów. Po upadku Francji, Rząd na emigracji polecił organizacjom konspiracyjnym w kraju połączenie wysiłku- TAP ściśle współpracowała ze Związkiem Walki Zbrojnej, a w 1941r. Tajna Armia Polska całkowicie podporządkowała się temu związkowi (ZWZ).