Przypominam Marka Edelmana

Dziś Rocznica Powstania wybuchu Powstania. Pojawiło się wiele publikacji na ten temat. Ja chciałbym przypomnieć postać Marka Edelmana, Bohatera tego Powstania, a mego bardzo trudnego Przyjaciela. W młodości Należał do młodzieżówki BUNDu a po osiągnieciu pełnoletności do BUNDu, czyli do Powszechnego Żydowskiego Związku Robotniczego. Była to partia socjalistyczna, współpracująca z PPS, niechętna komunistom. Powiedział mi kiedyś, ż BUND ogłosił oświadczenie protestujące przeciw wkroczeniu Armii Sowieckiej do Polski w 1939 r. Pozostał w tej partii aż do jej samorozwiązania (protestował przeciw temu) w r. 1948.

W czasie okupacji niemieckiej został zamknięty getcie warszawskim. W 1942 był wśród założycieli Żydowskiej Organizacji Bojowej. Był ostatnim Komendantem Powstania. Uczestniczył w Powstaniu Warszawskim.

W 1945 zamieszkał w Łodzi tu skończył studia medyczne i uzyskał doktorat z medycyny. Na emeryturę odszedł po wielu latach pracy jako ordynator Oddz. Intensywne terapii Szpitala im M. Pirogowa.

Był człowiekiem bardzo aktywnym społecznie. W 1976 b Listu 101 przeciw zmianom w Konstytucji PRL (były tam wpisy:
Socjalistyczny charakter Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza jako „przewodnia siła polityczna społeczeństwa w budowie socjalizmu” oraz „nierozerwalna przyjaźń polsko-radziecka”). W sierpniu 1980 podpisał Apel 64 do władz PRL o podjęcie dialogu z robotnikami strajkującymi na Wybrzeżu. Od jesieni 1980 był członkiem NSZZ „Solidarność”. Od wiosny 1981 – członkiem Zarządu i Delegatem na I WZD NSZZ „S”. Działał w „podziemiu” w uczestniczył we wznawianiu działalności „S”. W 1981 był członkiem Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Powstania Warszawskiego. W 1988 został odznaczony przez Prezydenta RP Orderem Orła Białego

W 2008 prezydent Francji odznaczył go Krzyżem Komandorskim Legii Honorowej.

Zmarł 2.10.2009. Pochowano go 9.10.2009 na cmentarzu żydowskim przy ul. Okopowej w Warszawie.

Kilka tygodni przed śmiercią odwiedziłem go w Warszawie w mieszkaniu pp. Sawickich. Byłem na Jego pogrzebie; w Łodzi jest Rondo Marka Edelmana. Czy jest przy nim choć jeden adres? W Warszawie jest ulica…

Jerzy: https://jerzykropiwnicki.wordpress.com/

19 kwietnia 2022