Dąb Pamięci. Sylwetka Patrona.

Program „Katyń – ocalić od zapomnienia”

ppłk Edmund Margoński – dr nauk medycznych, chirurg urodził się 4 listopada 1883 roku w Felicjanowie gm. Uniejów pow. poddębicki woj. łódzkim w rodzinie ziemiańskiej. Rodzice Józef i Aleksandra z Kisielskich szczególną wagę przywiązywali do patriotycznego wychowania swoich pięciorga dzieci, z których Edmund po ukończeniu miejscowych szkół wyjechał do Petersburga w Rosji gdzie ukończył studia medyczne. Wiedzę medyczną pogłębiał później w Monachium w Niemczech doktoryzując się i specjalizując w sztuce chirurgii. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wraca do kraju i 1 kwietnia 1919 roku w stopniu majora zostaje przydzielony do IV Szpitala Okręgowego w Łodzi. W Łodzi osiedla się na stałe i wiedzą medyczną służy miejscowemu społeczeństwu. Ożeniony z Marią z Jażdżyńskich był szczęśliwym ojcem dwóch córek Ludmiły i Hanny.

Po wybuchu wojny 1 września 1939 roku jako lekarz wojskowy wraz z armią polską wycofuje się na Kresy, a po wejściu bolszewików w granice Rzeczpospolitej dostaje się do niewoli sowieckiej. W kwietniu 1940 roku zostaje zamordowany na rozkaz Stalina przez NKWD w Katyniu.

Przywołując tragiczne losy Edmunda nie sposób nie wspomnieć o Jego starszym bracie, księdzu katolickim Antonim Margońskim, który w początkach posługi kapłańskiej w 1910 roku był wikarym w piotrkowskiej parafi Św. Jakuba, a od 1926 roku proboszczem w Umieniu powiat Koło. Ks. Antoni był wybitnym znawcą pszczelarstwa i autorem wielu publikacji na ten temat, był kontynuatorem polskiego pioniera pszczelarstwa ks. Dzierżonia. Ksiądz Antoni Margoński podczas okupacji niemieckiej zostaje aresztowany w 1941 roku i wywieziony do obozu koncentracyjnego w Dachau gdzie poniosi męczeńska śmierć 16 maja 1942 roku.

Powyżej przytoczone tragiczne losy dwóch braci, którzy stali się ofiarami wrogich nam ustrojów totalitarnych są tożsame z losami naszego kraju. Edmund ofiara sowieckiego, Antoni niemieckiego totalitaryzmu, z tą jednak różnicą, że o sowieckim przez cały okres PRL-u nie można było wspominać. Nad milionami ofiar zaciągnięto kurtynę zapomnienia, a za słowo Katyń można było zapłacić wysoką cenę, cenę utraty wolności czy nawet życia. Myślę, że wszyscy powinniśmy o tym pamiętać.

Jacek Tadeusz Klecel

zdjęcie ślubne ppłk. Edmunda Margońskiego z małżonką Marią

25 kwietnia 2009