Muzeum Legionów Polskich pierwszym muzeum Niepodległej Polski!

18 stycznia 2018 roku odbyło się pierwsze, po długiej przerwie, zebranie Społecznego Komitetu Utworzenia Muzeum Legionów Polskich w Piotrkowie Trybunalskim.

Pomimo bardzo niesprzyjającej pogody do hotelu „Staromiejskiego” przybyło kilkanaście osób. Zebranych, w tym panią poseł Małgorzatę Janowską, przywitał niżej podpisany. Jako dotychczasowy przewodniczący przybliżył dotychczasową działalność Komitetu oraz udostępnił do wzglądu wszystkie dokumenty związane z działalnością, a także kilka publikacji w czasopiśmie „KurieR – Kultura i Rzeczywistość”.

Stwierdził, że 9 października 2009 r. odbyło się zebranie założycielskie Społecznego Komitetu Utworzenia Muzeum Legionów Polskich. Założycielami byli członkowie Zarządu Okręgu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej na czele z gen.Stanisławem Burzą-Karlińskim oraz członkowie piotrkowskiego Klubu Historycznego im. Stefana Roweckiego „Grota”.

Pomysł muzeum pojawił się pod wpływem informacji, że z willi „Wanda” wyprowadza się Wojskowa Komenda Uzupełnień. A właśnie w tym pięknym, secesyjnym budynku w latach I wojny światowej funkcjonowało Centralne Biuro Werbunkowe Legionów Polskich. Kilkaset metrów dalej, przy ul. Rokszyckiej działał Departament Wojskowy Naczelnego Komitetu Narodowego. I właśnie stojący na jego czele ppłk Władysław Sikorski podpisał rozkaz o utworzeniu Muzeum Legionów Polskich, które po odzyskaniu niepodległości przekształcone zostało w Muzeum Wojska Polskiego.

Nawiązując do tych chlubnych tradycji SKU MLP prowadził szeroką korespondencję z wieloma urzędami i instytucjami państwowymi. Dyrektor Muzeum Wojska Polskiego prof. dr hab. Janusz Cisek pomysł stworzenia Muzeum Legionów Polskich nazwał „godną wsparcia inicjatywą”. Zaproponował, żeby nowa placówka została oddziałem Muzeum Wojska Polskiego. Takie rozwiązanie uznano za najbardziej optymalne. Dzięki temu mieszkańcy regionu piotrkowskiego mieliby możliwość korzystania z największego zbioru militariów w Polsce.

Jednak władze lokalne zupełnie nie były zainteresowane przejęciem obiektu od Agencji Mienia Wojskowego, ani przekazaniem go w zarząd Muzeum Wojska Polskiego.

Poparcie dla idei wyraził ówczesny prezydent RP B. Komorowski, który w specjalnym piśmie stwierdził: „…z dużym zainteresowaniem przyjąłem projekt powstania w Piotrkowie Trybunalskim Muzeum Legionów Polskich i w pełni go popieram. To ważna inicjatywa, która przypomina o silnym związku miasta z historią Legionów…”.

Niestety, słowa zwierzchnika Sił Zbrojnych zupełnie zlekceważyli ministrowie: obrony narodowej i kultury i dziedzictwa narodowego. Brakiem zainteresowania wykazały się również władze lokalne zarówno w Piotrkowie jak i w Łodzi. Wobec tego historyczna willa „Wanda” na początku 2013 roku została sprzedana i z tego względu działalność SKU MLP okazała się bezcelowa.

Jedynym sukcesem okazał się nakręcony z inicjatywy Komitetu film dokumentalny pt. „Wanda czeka na legiony” (> link), który wielokrotnie był pokazywany w TVP Historia, a nawet w maju 2014 roku wyświetlany został w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. W filmie wystąpili nieżyjący już zasłużeni członkowie SKU MLP – Stanisław Burza-Karliński, Jerzy Rytych i Kazimierz Ruzga.

Autor niniejszego tekstu zrzekł się funkcji przewodniczącego i przekazał ją wraz z posiadanymi dokumentami Robertowi Rudnickiemu, który od kilku miesięcy owocnie prowadzi internetową stronę Muzeum Legionów Polskich (> link).

Rudnicki zreferował aktualną sytuację willi „Wanda” i streścił rozmowy z właścicielką budynku, niestety nieobecną na spotkaniu. Opowiedział również o swoich odkryciach dotyczących dziejów Muzeum Legionów Polskich. Obecnie nie ma już żadnych wątpliwości, że ta placówka powstała w Piotrkowie już w 1915 roku i była pierwszym muzeum Niepodległej Polski!

Podczas trwającego prawie 3 godziny spotkania omówiono różne możliwe działania zmierzające do osiągnięcia wspólnego patriotycznego celu. Pomoc zaoferowała poseł Małgorzata Janowska, która zapewniła, że zainteresuje sprawą najwyższe czynniki w Warszawie.

→ Paweł Reising

22.01.2018

• foto: Paweł Reising / GazetaTRYBUNALSKA.pl