Niepoprawny politycznie przewodnik po kapitalizmie

"Kapitalizm to system, w którym ludzie mają swobodę korzystania ze swojej własności prywatnej bez ingerencji z zewnątrz. Dlatego określa się go również mianem systemu wolnej przedsiębiorczości...

...w ramach którego ludzie mają wolność wyboru: wolność wyboru zatrudnienia, wolność sprzedawania swoich wyrobów po cenach jakie wybiorą, i wolność wyboru najbardziej wartościowych produktów". Taką definicję systemu organizacji życia gospodarczego, który spowodował w wielu krajach niespotykany nigdy wcześniej wzrost zamożności, prezentuje w swojej książce "Niepoprawny politycznie przewodnik po kapitalizmie" Robert P. Murphy. Pozycja ta ukazała się niedawno nakładem polskiego Instytutu Misesa.

Autor opisuje w swojej pracy różne obszary życia gospodarczego - bankowość, pieniądz, cena, niewolnictwo, ochrona środowiska, programy państwowe itp. - starając się ukazać mity jakie narosły wokół nich, a które związane są z rzekomą niewydolnością systemu kapitalistycznego, jednocześnie tłumacząc, dlaczego ci, którzy te mity głoszą są w błędzie. Czy niewolnictwo jest skutkiem rozwoju kapitalizmu czy też rządowych ingerencji? Murphy zbadał to zjawisko i doszedł do wniosku, że niewolnictwo wspierane było przez rządy stanowe na Południu. Gdy pojawiała się nadzieja na naturalne rozwiązanie problemu niewolnictwa, politycy uchwalali przepisy, które uprzywilejowywały grupy plantatorów korzystających z pracy niewolników, kosztem reszty społeczeństwa.

Podobnie jest w innych dziedzinach - rządy tworzą przywileje dla określonych grup interesu, zakłócając tym sposobem rynkową równowagę i prowadząc do niesprawiedliwości. W warunkach czystego kapitalizmu nie ma uprzywilejowanych, nie ma rządowych pupili a prawo jest równe dla wszystkich. Także pieniądz, który - jak pisze Murphy - nie został przez nikogo zadekretowany lecz powstał naturalnie, w drodze ewolucji, nie jest dziś wolny od rządowych ingerencji. Władcy zawsze szukali okazji, by "wmieszać się w sferę pieniądza". "Pod pozorem zapobiegania oszustwom i zapewniania standardów rządy w ogromnym stopniu zmonopolizowały kontrolę nad podażą pieniądza", podczas gdy wcześniej jego dystrybucja odbywała się na rynku. Obecnie mamy do czynienia z coraz bardziej opłakanymi rezultatami władzy polityki nad pieniądzem, a kryzys z 2008 roku to może być preludium tego, co może dopiero nastąpić.

Wydawca tak zachęca do tego by sięgnąć po "Niepoprawnym politycznie przewodniku po kapitalizmie": "Robert Murphy to jeden z niewielu myślicieli, którzy posiadają właściwą wiedzę o ekonomii, jak i lekkie pióro. (...) Ekonomia nie jest wcale abstrakcyjną i ponurą nauką, służącą torturowaniu studentów. Jest dziedziną niezwykle poważną i mającą podstawowe znaczenie dla przyszłości kraju. Murphy pokazuje w swojej książce, że nie tylko zna teorię, ale też że potrafi ją zastosować do analizy rzeczywistych zjawisk".

Paweł Sztąberek; www.prokapitalizm.pl

Robert P. Murphy - "Niepoprawny politycznie przewodnik po kapitalizmie", Instytut Ludwiga von Misesa, Wrocław 2015