Kolejna rocznica Powstania Warszawskiego, co dalej?...

z naszego archiwum

Rok 2009 jest rokiem wielu okrągłych rocznic. Jedną z nich jest 65-ta rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Może więc już od pierwszych dni stycznia warto zacząć przypominać zwłaszcza młodym pokoleniom wydarzenia, o których jest już coraz ciszej i za kilka, kilkanaście lat mogą zniknąć w niebycie przemilczeń lub zostać skwapliwie zafałszowane przez naszych zachodnich sąsiadów. Tak już się dzieje z rozpowszechnianym w całym świecie mitem o rzekomo polskich obozach koncentracyjnych (np. taką pseudowiedzą szczyci się ok. 90% obywateli Stanów Zjednoczonych).
Pamięć o Powstaniu Warszawskim sprowadza się co roku do kilku lakonicznych informacji, paru zdjęć archiwalnych, przemykającej między ruinami postaci małego powstańca i ... coraz głośniejszej krytyki pseudoautorytetów, chcących sprowadzić rolę Powstania do nikomu niepotrzebnej awantury, która przez chore ambicje AK doprowadziła mieszkańców Warszawy do tragedii.

Wysłuchując takich komentarzy tym bardziej i tym głośniej musimy sprzeciwiać się chcącym przypodobać się tu i ówdzie (...) oszczercom, i tym mocniej przypominać o naszym polskim patriotyźmie, heroiźmie oraz cierpieniu, które zafundowali nam Niemcy.

Stąd już teraz, z początkiem roku pierwszy artykuł na temat przemilczanych kart Powstania Warszawskiego. Piszę: pierwszy, bo mam nadzieję, że idąc moim śladem odezwą się też inne osoby, zwłaszcza te, które z racji wykształcenia dysponują większym zasobem informacji, niż ja.
Tyle wstępu...

Do napisania tego artykułu zainspirował mnie film dokumentalny pt: “12 ton – oni tam wszyscy są” pokazywany dwa dni temu w TVP Kultura (niestety 1% oglądalności...). Tematem filmu była powstańcza tragedia, która rozegrała się między 5 a 7 sierpnia 1944 roku na Woli.
Niemcy szybko doprowadzili do wycofania się oddziałów powstańczych z Woli i już od 5 sierpnia rozpoczęli masową rzeź niewinnych mieszkańców. W kadrach filmu utrwalono tragiczne relacje ludzi będących jako dzieci świadkami tamtych wydarzeń.

Najbardziej wstrząsająca była chyba opowieść (czarno-białe archiwalne zdjęcia) kobiety, która 5 sierpnia wraz z innymi ludźmi została wyciągnięta z piwnicy przy ul. Wawelberga. Będąc w 9 miesiącu ciąży prowadziła jeszcze trójkę dzieci w wieku 11, 6 i 3 lat. Popędzono ją w dużej grupie, do której dołączano stale nowych ludzi , wzdłuż palących się budynków, wśród traktu zasłanego już setkami trupów do przejścia między budynkami przy ul. Wolskiej, które było miejscem egzekucji.

Z zeznań Wandy Lurie złożonych 10.12.1945 roku przed Okręgową Komisją Badania Zbrodni:

“Podeszłam więc w ostatniej czwórce razem z trojgiem dzieci do miejsca egzekucji trzymając prawą ręką dwie rączki młodszych dzieci, lewą rączkę starszego synka. Najstarszemu synkowi strzelono w tył głowy, następne strzały ugodziły młodsze dzieci i mnie. (...) Strzał oddany do mnie nie był śmiertelny. Kula trafiła w kark z lewej strony i przeszła przez dolną część czaszki wychodząc przez lewy policzek. Dostałam krwotok ciążowy. Wraz z kulą wyplułam kilka zębów. (...) Przywaliły mnie cztery trupy. (...) Było już ciemno, gdy egzekucje ustały. (...) Leżałam tak trzy dni. Trzeciego dnia poczułam, że dziecko, którego oczekiwałam, żyje. To dodało mi energii i podsunęło myśl o ratunku. (...) Na czworakach przeczołgałam się po trupach do muru. Wszędzie leżały trupy, na wysokość co najmniej mojego wzrostu (...) Przeczołgałam się na trzecie podwórze (...) połączyłam się z mieszkanką naszego domu, Zofią Staworzyńską. Przyczołgał się do nas jakiś raniony mężczyzna (...) z wybitym okiem (...) Zatrzymali nas i pomimo próśb i błagań, by nas puścili do szpitala jako osoby ranne, popędzili nas w kierunku Woli, zabierając po drodze coraz więcej osób. (...) Resztę w tej grupie i mnie popędzono do kościoła św. Wojciecha przy ul. Wolskiej. Po drodze widziałam leżące na jezdni i chodnikach trupy i części ciała. (...) Po dwóch dniach zostałam przewieziona furmanką z ciężko rannymi do obozu przejściowego w Pruszkowie”

Tyle relacja świadka – Matki. Warto dodać, że dziecko – syn, przeżyło i szczęśliwie się urodziło. Pan ten, mężczyzna już w wieku dojrzałym, był jednym z bohaterów filmu, opowiadającym ze łzami w oczach, jakie piekło przeżyła matka nosząc go jeszcze nienarodzonego i patrząc na śmierć trójki jego rodzeństwa.

Bardzo dramatyczne były również relacje innych osób. W tym opowieść starszego pana, który stał w szeregu do rozstrzelania jako ostatni. Mały jeszcze wtedy, zwinny chłopiec postanowił ratować się za wszelką cenę. Skręcił w małą ścieżkę na skarpę przy murze. Na szczycie skarpy dosięgły go kule, ale szczęśliwie stoczył się na drugą stronę, w poletko pomidorów, gdzie leżał udając martwego. Na filmie pokazując ulicę, miejsce, mur i istniejącą jeszcze na Woli ścieżkę mówił, że przez te wszystkie kilkadziesiąt lat zastanawia się, czy w chwili, gdy podjął ucieczkę zdążyła się na niego spojrzeć po raz ostatni matka, która stała w jednym z szeregów postawionych przed plutonem egzekucyjnym.

W relacjach świadków przewijał się jeszcze jeden motyw. Opowiadali, jak z szeregów cywilów pędzonych przez ulice Woli Niemcy co rusz wyciągali młodziutkie dziewczyny, zaciągali je w bramy, skąd nie wracały. Można przypuszczać, że były tam gwałcone, po czym zabijane strzałem w tył głowy.

Znaną sprawą jest palenie i wysadzanie w powietrze wszystkich domów po kolei, tak, by nie został kamień na kamieniu.

W sumie w ciągu 3 dni (!!!) zabito i spalono około 60 tysięcy ludzi. W 1945 roku zebrano z ulic popioły ludzi zamordowanych i spalonych w akcji na Woli. Wsypano je do zbiorowej mogiły-kurhanu, na cmentarzu wolskim. Było ich 12 ton....

W kontekście opisywanych i za mało nagłaśnianych wydarzeń (film – “12 ton- oni tam wszyscy są...” powinien być wyemitowany w najlepszym czasie ekranowym, na zmianę, i w TVP1, i TVP2) ciśnie się tylko gorzka refleksja.
Co sądzić o postawie wielu naszych polityków i dyplomatów, którzy nie reagują głośno, ostro i stanowczo wobec oskarżeń rzucanych na nas Polaków?
Gdy nie prowadzą akcji propagandowej w mediach, gdy nie reagują na obelgi i pomówienia?
Zwłaszcza, gdy te rzuca np. Erica Steinbach, córka oficera niemieckiego wojska, tego wojska, które w czasie, gdy Erica się urodziła, wtargnęło podstępnie do naszego kraju i zabijało setki, tysiące, miliony wreszcie ludzi, niszcząc przy okazji ich dobytek oraz kradnąc to, co tylko ukraść się dało?
Dlaczego istnieje milczące niemalże, publiczne przyzwolenie na lżenie nas Polaków przez kogoś, kto sam wraz ze swoimi dziećmi i wnukami powinien poczuwać się do krzywd, których współtwórcą był m.in.jego ojciec. Ba, nawet powinien poczuwać się do pewnego rodzaju zadośćuczynienia.

Dlatego w świetle okrągłej 65-tej rocznicy Powstania Warszawskiego, a przypadającej z kolei w przyszłym roku 70-tej rocznicy mordów w Katyniu, wobec dążeń do utworzenia haniebnego “Centrum przeciw wypędzeniom”, dzięki któremu zmieni się nasz status, z roli ofiary na rolę oprawcy czuję się w obowiązku do rzucenia w eter ogólnopolskiego wyzwania.
Proponuję, by w 70 rocznicę mordu na Woli, 5 sierpnia 2014 roku w samym centrum Warszawy otworzyć:
CENTRUM PRZECIW EKSTERMINACJI NARODU POLSKIEGO

Czy jednak ktokolwiek w trzydziestokilkumilionowym państwie będzie miał cywilną odwagę i nie dającą się złamać przekupstwem ani zastraszeniem determinację, by podjąć ten temat?

Jolanta Lgocka

9 stycznia 2009

Początek galerii na 65 rocznicę powstania warszawskiego AD 2009
Także